Tỷ Lệ C:N Trong Nông Nghiệp – Nguyên Lý, Cách Đo, Điều Khiển Và Ứng Dụng Với Bộ Sản Phẩm SEIKO
Cùng Seiko tìm hiểu bạn nhé!
1. Tỷ Lệ C:N Là Gì? Vì Sao Đây Là “Cần Số Tổng” Trong Canh Tác?
1.1. Trong đất & tàn dư hữu cơ
-
C:N < 25:1 → Giải phóng N ròng (mineralization).
-
C:N > 25:1 → Vi sinh tạm giữ N (immobilization).
-
C dễ phân giải (đường, cellulose) → Mở N nhanh; C khó phân giải (lignin) → Khóa N lâu hơn.
1.2. Trong hệ vi sinh
-
Vi sinh có C:N:P ~ 60:7:1 (nguyên tử).
-
Khi gặp cơ chất giàu C, vi sinh phải “mượn” N từ đất → cây thiếu N tạm thời.
1.3. Trong cây trồng
-
C:N cao → Thiên hướng sinh sản (ra hoa, kết trái).
-
C:N thấp → Tăng sinh trưởng dinh dưỡng (lá, rễ, đọt).
-
Không tồn tại một “tỷ lệ vàng” duy nhất, cần kết hợp theo dõi N dễ tiêu, P–K, B, Ca, và tình trạng lá.
2. Cách Đo Tỷ Lệ C:N & Ngưỡng Tham Chiếu Thực Hành
2.1. Trong ủ hữu cơ
-
Mục tiêu ban đầu: C:N = 25–30:1 (ủ hiếu khí).
-
Compost chín: 10–20:1.
2.2. Trong đất
-
Đất mặt khoáng thường C:N = 10–18.
-
C:N cao ở tầng mặt, giảm theo độ sâu.
-
Đất C:N cao + thiếu N → Bổ sung NO₃⁻ dễ tiêu.
-
Đất dư N → Bổ sung C:N cao (rơm, mùn cưa) để ghìm N, giảm rửa trôi.
2.3. Trong mô lá
-
%N lá và chỉ số SPAD → Đánh giá tình trạng N.
-
°Brix → Chỉ báo xu hướng “thiên C” (nguồn–đích).
3. Các “Cần Gạt” Điều Khiển Tỷ Lệ C:N Trong Canh Tác
3.1. Tăng “thiên C” (đẩy sinh sản, giảm N ròng)
-
Bổ sung C khó phân giải (rơm rạ, biochar hoạt hóa).
-
Ưu tiên P–K: MKP (0-52-34), SOP (0-0-50+18S) → Tăng vận chuyển đường.
-
Humic/Fulvic → Tăng hiệu suất dùng N, giảm rửa trôi.
3.2. Tăng “thiên N” (tái tạo sau thu hoạch, bật lá–rễ)
-
NO₃⁻ dễ tiêu: Ca(NO₃)₂, KNO₃, Mg(NO₃)₂.
-
Amino acid (SEIKO Energy) → Tăng hấp thu dinh dưỡng, chống stress.
3.3. Bật & giữ sinh sản
-
Giảm N dễ tiêu, giữ lá xanh bằng Mg.
-
P–K cao + B + Ca → Hỗ trợ phấn, ống phấn, vách tế bào noãn.
-
Biostimulant (SEIKO FORCE) → Điều hòa hormone, hỗ trợ phân hóa hoa.
4. Quản Lý C:N Theo Giai Đoạn Sinh Trưởng
-
Chuẩn bị nền/đầu vụ
-
Ủ hữu cơ C:N = 25–30:1.
-
SEIKO VIM (humic–fulvic) 2–3 lần/2–3 tuần.
-
Điều chỉnh N/C theo phân tích đất.
-
-
Sinh trưởng dinh dưỡng
-
Nitrate chủ đạo (Ca(NO₃)₂, KNO₃, Mg(NO₃)₂).
-
Công thức 30-10-10, 20-20-20 khi cần.
-
SEIKO Energy khi mưa dầm/nắng gắt.
-
-
Cảm ứng & phân hóa hoa
-
Giảm N 2–4 tuần, tăng MKP + SOP.
-
Bổ sung Boron an toàn.
-
-
Đậu quả – nuôi quả sớm
-
P–K cao, N vừa; Ca(NO₃)₂ đều đặn.
-
B + Zn đúng liều.
-
-
Nuôi quả – nâng chất lượng
-
SOP/KNO₃, Mg ổn định lá, humic/fulvic tăng hấp thu K.
-
Trước thu hoạch 3–4 tuần → Giảm N nhanh.
-
-
Hậu thu hoạch
-
Ca(NO₃)₂ + Mg(NO₃)₂, K cân đối → Tái tạo lá–rễ.
-
5. C:N → Bộ Sản Phẩm SEIKO
-
Thiên C: SEIKO MKP (0-52-34), SEIKO SOP (50K₂O+18S), Polyfeed 16-8-34+TE, SEIKO VIM.
-
Thiên N: SEIKO CAL GG/AGRI (Ca(NO₃)₂), SK Multi-K (KNO₃), SEIKO MG (Mg(NO₃)₂), SK NUTRION 20-20-20+TE, Polyfeed 30-10-10, SEIKO Energy.
-
Ổn định đậu trái: Seiko Micro Bor, SEIKO FORCE.
-
Vi lượng: Multi micro comb, Fe EDDHA 6%.
6. Chẩn Đoán Nhanh (Decision Tree)
-
SPAD thấp, Brix thấp, lá nhạt → Thiên N thiếu → Tăng NO₃⁻ + Mg.
-
Lá tốt, rộ đọt, khó ra hoa → Giảm N dễ tiêu, tăng MKP/SOP + B.
-
Quả non rụng → Kiểm tra B–Ca, bổ sung đúng liều.
-
Đường quả thấp → Tăng K, giữ Mg, tưới hợp lý.
7. Lưu Ý Khoa Học
-
Ngưỡng 25:1 là khuyến cáo thực hành, không phải chân lý duy nhất.
-
“C:N cao = ra hoa” đúng về xu hướng, nhưng cần quản lý đồng thời N dễ tiêu, P–K, vi lượng và tình trạng lá.
Hiểu và điều khiển tỷ lệ C:N giống như cầm vô-lăng chính của cả “cỗ máy sinh học” của cây trồng.
Không chỉ là con số khô khan trong báo cáo phân tích, C:N còn là câu chuyện của đất, của mưa nắng, của những mùa vụ thành công hay thất bại.
SEIKO tin rằng:
“Mỗi hạt phân, mỗi giọt dinh dưỡng khi đặt xuống đất phải nuôi sống cả cây, cả đất, và cả niềm tin của bạn”
Nếu bạn đang tìm:
-
Giải pháp ra hoa – nuôi trái bền vững.
-
Bộ sản phẩm chuẩn khoa học, đã được kiểm chứng.
-
Lộ trình dinh dưỡng rõ ràng, dễ áp dụng.
👉 Hãy để đội ngũ SEIKO đồng hành cùng bạn.
Chúng tôi sẵn sàng map chính xác “cần gạt C:N” cho từng giai đoạn.
📞 Hotline/Zalo: 0908861288
🌐 Website: seikoagri.com.vn
💬 “Hãy chia sẻ câu chuyện vườn của bạn – chúng ta sẽ cùng nhau tìm lời giải.”
