Cây sầu riêng là một loại cây trồng đặc biệt, với hệ rễ khác biệt so với nhiều loại cây khác. Những đặc điểm này không chỉ ảnh hưởng đến cách cây hấp thụ nước và dinh dưỡng mà còn đòi hỏi bà con phải có chiến lược chăm sóc, bón phân và tưới tiêu phù hợp để cây phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.
________________________________________
1. Đặc Điểm Hệ Rễ Của Cây Sầu Riêng
a. Không có rễ cái chính
• Cây sầu riêng thường được nhân giống bằng phương pháp ghép, do đó không có rễ cọc (rễ cái) như cây trồng từ hạt.
• Thay vào đó, cây phát triển hệ rễ phụ hoặc rễ phụ mọc trực tiếp từ gốc thân cây.
b. Hệ rễ nông
1. Chiều sâu:
o Hệ rễ tập trung chủ yếu trong tầng đất mặt từ 45-50cm tính từ bề mặt đất.
o Điều này làm cây phụ thuộc nhiều vào điều kiện đất mặt và rất nhạy cảm với ngập úng hoặc khô hạn.
2. Phạm vi phát triển:
o Khoảng 85% hệ rễ nằm trong bán kính của tán cây, tập trung gần gốc và không lan xa quá tầm bóng râm của cây.
c. Không có lông rễ
• Cây sầu riêng không có lông hút như các cây trồng khác. Thay vào đó, cây hấp thụ nước và dinh dưỡng thông qua:
o Rễ thứ cấp, rễ bậc ba: Là các rễ nhánh nhỏ phát triển từ rễ phụ.
o Rễ nấm (mycorrhiza): Là loại nấm cộng sinh với rễ, giúp cây hấp thụ hiệu quả hơn các chất dinh dưỡng khó tan như photphat (P) và một số vi lượng.
d. Hệ rễ nhạy cảm
• Dễ tổn thương: Rễ tơ (rễ hấp thụ chính) dễ bị hư hại nếu đất quá khô, quá ẩm, hoặc bị nén chặt.
• Ngắn hạn: Rễ tơ của cây sầu riêng thường có tuổi thọ ngắn, đòi hỏi đất phải liên tục cung cấp điều kiện tối ưu để tái tạo.
________________________________________
2. Ảnh Hưởng Của Đặc Điểm Rễ Đến Sinh Lý Cây.
a. Hạn chế trong hấp thụ nước và dinh dưỡng
• Không có rễ cọc: Cây không thể hút nước và dinh dưỡng từ tầng đất sâu, phụ thuộc hoàn toàn vào tầng đất mặt (nơi chứa rễ tơ).
• Phụ thuộc vào nấm rễ: Việc hấp thụ các chất khó tan như lân, kali, và vi lượng phụ thuộc nhiều vào sự cộng sinh của nấm rễ.
b. Dễ bị stress sinh lý
1. Ngập úng:
o Khi đất bị ngập nước, rễ thiếu oxy, dẫn đến suy giảm hấp thụ dinh dưỡng, gây vàng lá, rụng hoa và trái non.
2. Khô hạn:
o Nếu đất khô, rễ tơ mất khả năng hấp thụ nước, cây rơi vào trạng thái “khóa sinh lý,” ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất.
3. Môi trường đất:
o Đất bị nén chặt hoặc nghèo vi sinh vật sẽ làm giảm khả năng tái tạo rễ và ảnh hưởng đến hiệu suất hấp thụ dinh dưỡng.
________________________________________
3. Chiến Lược Chăm Sóc Và Bón Phân Dựa Trên Đặc Điểm Rễ
Để tối ưu hóa khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây sầu riêng, bà con cần áp dụng các chiến lược chăm sóc phù hợp, tập trung vào hệ rễ.
a. Cải thiện đất và hỗ trợ vi sinh vật
1. Sử dụng phân hữu cơ:
o Phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh giúp cải thiện cấu trúc đất và tạo môi trường thuận lợi cho rễ phát triển bón duy nhất vào giai đoạn phục hồi.
2. Tăng cường vi sinh vật:
o Sử dụng chế phẩm vi sinh chứa nấm mycorrhiza và Trichoderma để tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng và bảo vệ rễ khỏi nấm bệnh.
3. Bón HaifaStim_VIM:
o Với axit humic, fulvic và carbon hữu cơ, HaifaStim VIM cải thiện cấu trúc đất, giữ ẩm, và kích thích rễ tơ phát triển.
________________________________________
b. Bón phân đúng vị trí, liều lượng và thời điểm
1. Vị trí bón:
o Bón phân trong phạm vi bán kính tán cây, nơi tập trung phần lớn rễ tơ hấp thụ dinh dưỡng.
2. Phân bón hòa tan:
3. Bón kết hợp qua lá và gốc:
o Phun lá: Sử dụng #HaifaStim_Force để bổ sung #cytokinin, kích thích phân hóa mầm hoa và tăng sức khỏe tổng thể cây.
o Tưới gốc: Kết hợp HaifaStim_VIM để kích thích rễ phát triển mạnh hơn.
________________________________________
c. Tưới tiêu hợp lý
1. Duy trì độ ẩm đất:
o Đảm bảo độ ẩm đất ở mức 50-60%, không để ngập úng hoặc quá khô.
2. Nhấp nước:
o Trong giai đoạn làm bông, nhấp nước nhẹ (30-40% nhu cầu nước) để kích thích phân hóa mầm hoa.
3. Sử dụng HaifaStim_Energy:
o Giảm stress cho cây khi đất bị khô hạn hoặc ngập úng, tăng khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng.
Với cách tiếp cận khoa học và thực tiễn, bà con sẽ tối ưu hóa năng suất vườn sầu riêng và phát triển bền vững. 
